Валентин Красногоров
Куим
рочакань
Кык юкӧна теш
Комиӧдіс Ольга Баженова
Ворсысьяс:
Инна
Лариса
Майя
Быд аньлы 50 сайӧ арӧс нин.
Миян
кад. Нёльнан петкӧдчӧмыс мунӧ Лариса патераын.
I действие
1 петкӧдчӧм
ИННА. Майя, тэ мый, унмовсин сэн?
МАЙЯ. Эг унмовсьы. Ме мӧвпала, мыйла ми тан
пукалам да йӧйялам, а огӧ олӧмнымӧс вежӧй.
ИННА. Та йылысь колӧ миянлы Ларисакӧд
шогсьыны, а оз тэныд. Тэнад олӧмыд майбыр, тэ уджалан на, театрын ворсан.
ЛАРИСА. Да, а мыйла тэ ӧні миянӧс аслад
спектакль вылӧ он корлы?
МАЙЯ. Тіянлы окота сёысь Чеховӧс видзӧдны?
Либӧ сцена вывсянь матькӧм кывзыны? Абу театр, а юр яндзим, та
вӧсна ог и кор.
ИННА. А мый тэ олӧмтӧ
вежны ӧні другысь мӧвпыштін? Тэ ӧд татшӧмтор йывсьыс
быттьӧ он ёнасӧ сёрнитлы да.
МАЙЯ. Юрвемтӧ уджӧдны он
сӧмын тэ куж. И менам татшӧмыс овлывлӧ.
ИННА. Но оз ӧд прӧста
сідз?
МАЙЯ. Чойӧй
висьталіс, бара на верӧс сайӧ петӧма, и зэв шуда. А
сійӧ меысь кык воӧн ыджыдджык. А ми со пукалам тан.
ЛАРИСА. Ме дугда жӧ,
сідзкӧ. Талун Наташа звӧнитліс да шуис, внукъяс пӧ быдмисны,
да тайӧ гожӧмсӧ кӧсйӧны метӧг коллявны. Ог
и тӧд, кыдз натӧг овны.
ИННА. Ас олӧмнад кӧть
олыштан. Важӧн нин кад.
ЛАРИСА. Сідз эськӧ да. Но ме,
йӧйыд, велалі нин код вӧсна кӧ овны. (Ышлолалӧ) Вайӧ
кӧть чайсӧ юыштамӧй.
МАЙЯ. Тӧда ме тэнсьыд
чайтӧ. Сэсся ковмас вежон тшыгъявны.
ЛАРИСА. Но, либӧ
пӧжастӧг, сӧмын кофе чашка?
МАЙЯ. Сідзтӧ кӧ,
позьӧ. Миянлысь радейтана сплетняа кофетӧ.
ЛАРИСА. Менам ставыс дась. (Пуктӧ
пызан вылӧ блюд-чашкаа поднос).
МАЙЯ. Но-ко, кыдзи тіянлы менам
маникюр? (Петкӧдлӧ синмӧ шыбитчана маникюра
гыжсӧ)
ИННА. Синтӧ ёрӧ,
адӧй мича. Кӧн вӧчин?
МАЙЯ. Ачым вӧчи.
ЛАРИСА. Лӧсьыд. (Копе
кисьталӧ) Меным вӧч жӧ. Важӧн нин кӧсъя
и юрси, и маникюр вӧчӧдны, но ставыс сэтшӧм дона.
ИННА. Эн нин шу. Деньгаысь пӧ
став лёкыс.
МАЙЯ. Абутӧм деньгаысь став
лёкыс. Ӧнія донъяснад. Но ме шогӧ ог усь. Олӧмыс
бӧрдӧдӧ, зато пенсияыд серам петкӧдлӧ.
ЛАРИСА. Но тэ ӧд уджалан на.
МАЙЯ. (Букыша.) Уджала.
Мыйсяма тайӧ удж? Артистъясыд эськӧ зэв шань йӧз, но муртса
налӧн оз тырмышт: деньгаыс, мися, оз тырмышт. Тӧдін кӧ,
кутшӧм меным зывӧк быд кӧпейка артавны.
ЛАРИСА. Тӧді кӧ? Куш
пенсия вылад нӧ олан али мый? Лекарствотӧ нинӧм вылӧ
ньӧбны. Бур кӧть, медсестраавлі да, верма ӧні
нажӧвитыштны сиделкаӧн ли массажистӧн.
МАЙЯ. Уджыд пӧ ковтӧм
привычка, колӧ сыысь мынтӧдчыны.
ЛАРИСА. Да и лекарствоыд, збыль вылас
кӧ, сӧмын сьӧм таргайтӧм. Пӧрысьмӧмсьыд
нинӧм оз отсав.
МАЙЯ. Лариса, ми ӧд
сёрнитчылім: тайӧ мустӧм кывсӧ не гаравны.
ЛАРИСА. Ме кӧсйи шуны, арлыдысь нинӧм оз отсав.
МАЙЯ. Мыйкӧ ми шогӧ кутім усьны. Лариса,
прамӧй йӧзыс кофетӧ оз бызгӧм сорӧн юлыны. А…
Ӧтчыд олам.
Нывбабаяс точкысьӧны тыра
румкаясӧн.
СТАВӦН. Миян вӧсна!
ЛАРИСА. Нывъяс, дыр-ӧ нин ми ёртасям?
ИННА. Ар нелямын, а, гашкӧ, и дырджык.
МАЙЯ. Кутіс сэні повзьӧдчыны.
ЛАРИСА. А помнитанныд, комын арӧсӧн тадзи
жӧ пызан сайын пукалім да шогсим, йӧйясыд, мый абу нин
томӧсь.
ИННА. Да… Быттьӧ тӧрыт на вӧлі…
Нывбабаяс ланьтӧны,
казьтылӧны кольӧмасӧ.
ЛАРИСА. Збыль али мый нин миянлы… асьныд
тӧданныд, кымын? Оз эскыссьы. Пӧрысьмим и эм.
МАЙЯ. Сэтшӧм лӧсьыда чӧв олім, да
кодлыкӧ быть ковмис вомсӧ восьтыны. Некыті на ми эгӧ
пӧрысьмӧй. Ме мӧдарӧ на — быд во ачымӧс
томджыкӧн кыла.
ЛАРИСА. А ме ачымӧс томӧн ог нин лыддьы.
Менӧ быттьӧ мир туй бокас йӧткыштӧмаӧсь, а том йӧзыс
туй шӧрӧдыс кытчӧкӧ тӧвзьӧны.
Неыджыд кост.
МАЙЯ. Тырмас, Лариса. Вай нин ассьыд
пирожнӧйтӧ али мый сэн тэнад. Ӧтчыд олам.
ЛАРИСА. Важӧн нин мед тадзи. (Пукталӧ
пызан вылас быдсяма сёянсӧ)
ИННА. (Майялы.) Тэ жӧ
кӧсйин заводитны вӧсньӧдчыны.
МАЙЯ. Локтан вежонсяньыс заводитам. Ми татчӧ
чукӧртчим лӧсьыда пукыштны, а эг калорийяс лыддьыны.
ИННА. Ми чукӧртчим татчӧ йогаӧн
ноксьыны.
МАЙЯ. Чӧскыд тай!
ИННА. Збыль, чӧскыд. Кыдзи шусьӧ?
ЛАРИСА. Венскӧй пирожнӧй.
ИННА. Лӧсьыд! Ме ӧні буретш лыддя
19-ӧд нэмся Вена йылысь небӧг.
МАЙЯ. Кутшӧм сюсь книгаяс тэ лыддян! Та понда
верӧс саяд эн и петавлы.
ИННА. (Коса.) Да? А ме эг и тӧд.
Аттьӧ, мый висьталін. Аскисянь дугда лыддьысьны.
МАЙЯ. Эн дӧзмы, ми ӧд тан ставӧн ас
йӧз.
ИННА. Ас йӧзыдкӧд позьӧ кӧть
мыйсӧ шуавны, да?
МАЙЯ. Ме ӧд эг лёкысь. Шуи, мый юрӧ воис,
и всё.
ИННА. Сідзкӧ, вай ме тэныд бур сӧвет сета:
сёян кӧ, эн сёрнит, а окота кӧ сёрнитны, мыйкӧ вомад сюйышт.
ЛАРИСА. (Мед ӧлӧдны
пинясьӧмсӧ, вежӧ сёрнисӧ) Инна, а мый сэн Вена
йывсьыд бурсӧ гижӧны?
ИННА. Да быдсямасӧ… Штраус, балъяс, нималана
княгиня Меттерних… Тайӧ княгиняыс пӧ став Европа пасьталаыс
вӧлӧма медся статя да сюсь нывбабанас. Ӧтчыд сылысь
юалӧмаӧсь: «Кымын арӧсӧн нывбаба дугдӧ кывны
муслун кӧрсӧ?»
МАЙЯ. (Сюся) Но-ко, но-ко. И мый
сійӧ вочавидзӧма?
ИННА. Шуӧма: «Ме нӧ кысь тӧда. Меным
сӧмын квайтымын арӧс на».
МАЙЯ. Вот тадз! Ме кыла на жӧ муслун
кӧрсӧ. Но ладнӧ: кылі эськӧ, вӧлі кӧ,
кодкӧд.
ЛАРИСА. Но, арлыд йылысь сёрнитчим.
МАЙЯ. Ӧні сёрнитчамӧй, кыдзи водзӧ
овны. Вӧльнӧй сьветас эмӧсь на мужичӧйяс,
кодъясӧс на ми эськӧ вермим шудаӧн вӧчны.
ЛАРИСА. Гашкӧ, кӧнкӧ и эмӧсь,
но шуданас найӧс мукӧд бабаяс вӧчӧны.
МАЙЯ. Ме и шуа: асьным мыжаӧсь. Дугдім ас
вынӧ эскыны. Дугдім кӧсйыны кодлыськӧ вежсӧ петкӧдлыны.
ИННА. Вӧтасян? Кодлысь вежсӧ
петкӧдлыны?
МАЙЯ. Медводз аслынымлысь. Прамӧй пенсионеркаяс
моз сӧмын внукъяс да висьӧмъяс йылысь бызгам.
ЛАРИСА. А внукъяс йывсьыс мыйла оз позь?
МАЙЯ. Позьӧ. Зэв на и позьӧ. Но челядь да
внукъяс куш асьнысӧ тӧдӧны. Тэ найӧс радейтан, а
найӧ?
ЛАРИСА. Менам нылӧй менӧ радейтӧ.
Сійӧ быд тӧлысь… пӧшти быд тӧлысь волӧ ме
дорӧ внукъяскӧд пажнайтны. И быд пӧрйӧ
звӧнитчылӧ.
ИННА. Сьӧм дзайгыштны либӧ мед
челядьыскӧд пукыштін.
ЛАРИСА. Эн сӧр.
МАЙЯ. Лариса, ме тэнсьыд нывтӧ тӧда да зэв
ёна радейта. Но сылӧн аслас олӧм, а миян - асланым. Ӧнісянь!
А висьӧмъяс йылысь кутам сӧмын врачкӧд варовитны. Сёрнитчим?
ЛАРИСА. Сёрнитчим. Кӧть эськӧ
дзоньвидзанлун вылӧ ме и сідз ог норась. Сӧмын вот
киӧй-кокӧй дзуртны кутісны. Кывзӧй, неважӧн анализ
сдайті…
ИННА. (Повзьӧдӧмӧн.) Лариса,
сӧмын на сёрнитчим…
ЛАРИСА. Ой… (ланьтӧ.) Эн
дӧзмӧй.
МАЙЯ. Аддзӧмыд, мыйӧн ошйысьны! Менам
тшӧтш радикулит. Но и мый? Ми ставсӧ на вермам да быдторсӧ на
кӧсъям.
ЛАРИСА. Колис сӧмын быдтор кӧсйысь да
вермысь мужичӧйясӧс корсьны.
ИННА. Ме эг гӧгӧрво — ті мый, збыль
верӧс сайӧ мӧдӧдчинныд?
ЛАРИСА. Но, верӧс — не верӧс, а, мыйла
эськӧ и огӧ?
ИННА. Збыль кодкӧ шулӧма: нывбабалы шуд
вылӧ колӧ мужичӧй, а шог вылӧ и верӧсыс
тырмымӧн.
МАЙЯ. А мыйла тэ чайтан, мый ми быть
верӧсъясӧс корсям? Ме абу паныд, сюрас кӧ ёрт.
ЛАРИСА. Ог, ме локтысь-мунысь верӧсӧс ог
кӧсйы. Мед вӧлі мукӧдыслӧн кодь, прамӧй
верӧс.
ИННА. И кутас тэнад верӧсыд диванын туплясьны, а
тэ кутан пусьыны-пӧжасьны.
ЛАРИСА. Мед кӧ. Пуся и, пӧжася и, но сӧмын
мед ог аслым, а кодлыкӧ. Тӧда ме мужиктӧм олӧмтӧ.
Весиг кӧрттувтӧ тувъявны некодлы.
МАЙЯ. Мужикыдлӧн киыс ӧд оз сӧмын
тувъясьӧм вылӧ ков.
ИННА. Ті либӧ коддзӧмныд, либӧ
йӧймӧмныд. Мыйӧн тіянлы ӧні лёка овсьӧ?
МАЙЯ. А тэныд лӧсьыд кӧдзыд вольпасяд воднытӧ?
ИННА. Менам эшкынӧй кыз. А зэв кӧ нин
кӧдзыд, электропрӧстыня ключита.
МАЙЯ. Отсалӧ и?
ИННА. (Яндысьӧмӧн.) Отсавлывлӧ.
ЛАРИСА. Ог тӧд, кыдз тэныд, Инна, а меным
ӧтнамлы абу ёна лӧсьыд. Гортад ӧтнад, улич вылын ӧтнад,
гӧститан ӧтнад…
МАЙЯ. Вольпасьын ӧтнад…
ЛАРИСА. Да, и вольпасьын тшӧтш.
ИННА. Сӧмын вольпась гӧгӧр и
сёрниныд.
ЛАРИСА. Да абу сӧмын. Тэ гӧгӧрво,
мый нывбабалы, понлы моз, кӧзяин колӧ. Мед вӧлі, код
дорӧ ляксьыштны. Кодӧскӧ виччысьны, код пондакӧ
гажтӧмтчыны…
ИННА. Сідзкӧ, тэ верӧс сайӧ петны
чужӧмыд. А ме — ӧткӧн овны. Йирмӧг босьтӧ,
думышта кӧ, мый менам патераӧд тапикасьӧ тӧдтӧм
морт, коді мыйкӧ ассьыс кӧсйӧ, кыдзкӧ ас ногыс
велалӧма нин овны. Мый сійӧ юӧ, куритчӧ, футбол
видзӧдӧ, ме бокӧ водӧ…
ЛАРИСА. Инна, но ӧтнадлы ӧд сэтшӧм
гажтӧм овлӧ!
ИННА. Меным бара-й некор абу гажтӧм. Телевизорыд
эм, небӧгъяс, театръяс, концертъяс, компьютер, интернет… Ті менам
эмӧсь. А гажтӧм кӧ босьтас, каньӧс ли понмӧс
лӧсьӧда.
МАЙЯ. Каньыд, дерт, бур, но мужичӧйӧс
сійӧ вежны оз вермы.
ЛАРИСА. Да и кыкнад, Инна, олӧмыс ёна
донтӧмджык сувтӧ. Кык вылӧ ӧти телевизор, ӧти
холодильник да и патераыд ӧти.
МАЙЯ. И вольпасьыд.
ЛАРИСА. А мый, тшӧтш зэв коланатор.
ИННА. Тасянь мед и заводитінныд. Гашкӧ,
дугдамӧй нин мужичӧйяссӧ дӧжнавны?
МАЙЯ. Дугдамӧй и эм. Сӧмын
ӧтитор юала, эн дӧзмы: а мый тэ сэтшӧмсӧ
мужичӧйяс йывсьыс тӧдан, мед сы выйӧдз на вылӧ
скӧралан?
ИННА. Ог ме на вылӧ скӧрав, а тіян
вылӧ. Ті мый, збыльысь надейтчанныд, мый верӧс тіянлы сюрас
кыськӧ?
МАЙЯ. Мыйла озыс? Водзті мен вӧлі
верӧсъястӧ корсьны – тшаква.
ИННА. Тӧдам-тӧдам. Куимнан кӧлысь
вылад гажӧдчи. И куимысь жӧ торйӧдчигад бурӧді.
МАЙЯ. Аттьӧ, мый стӧч лыдпассӧ
казьтыштін. Аслам эськӧ вуніс.
ИННА. Стӧч лыдпаснас, дерт, официальнӧя
гижсьылӧмтӧ шуан. А неофициальнӧйсӧ и артавны он куж.
МАЙЯ. Но, но, но! Старӧй дева миян пузис. Да
кыдз тэ он гӧгӧрво, мый нёльӧдысь верӧс саяд
петнытӧ ёна кокниджык. Ставсӧ нин тӧдан-кужан.
ИННА. Сэтшӧм кӧ нин тӧдысь-кужысь,
мед важӧн нин гӧгӧрвоин: гозъя олӧмыд дыр оз кутчысь.
Муртса кежлӧ гажмылан, а сэсся вежон чӧж юрыд висьӧ.
МАЙЯ. Та вӧсна ставсӧ терпитны
позьӧ.
ИННА. Палялан ли он ли коркӧ? Казьтышт, куим
торйӧдчӧмнад мыйта синва кисьтін.
МАЙЯ. Но ӧд маа тӧлысьыс куимысь жӧ
вӧлі. А мӧд верӧскӧд медводдза войыс кутшӧми
вӧлі... Локтім ми гостиницаӧ…
ИННА. Майя,
тэнад медводдза войясыд меным дзик веськодьӧсь.
МАЙЯ. Ӧти кывйӧн кӧ, тайӧ
вӧлі о-о-о-о... Но сэтшӧм важӧн нин...
ИННА. Гӧгӧрвоана, мый эз тӧрыт.
МАЙЯ. Но казьтылан да, сьӧлӧмыд
бурмӧ. И мыйкӧ вӧчны окота лоӧ. Да и ог радейт ме весь
овны.
ИННА. Нывъяс, збыль ми сэтшӧм
ӧткаӧсь али мый? Ми ӧд и театрӧ ӧтлаын ветлам, и
звӧнитчам ӧта-мӧдлы, гашкӧ, быд лун.
МАЙЯ. Ыджыд тай тор. Эг чайт, мый
звӧнитчӧмыд вермас мужичӧйӧс вежны.
ИННА. Да ӧвсьы нин аслад мужичӧйяснад. Важ
том кадӧ найӧ ставныс колисны.
МАЙЯ. Ас йывсыд сӧмын висьтав. Менам ставыс на
водзын. Ме сідз прӧста пукавны ог кут.
ИННА. Ог и тӧд, коді тіянӧс чушкис. Пыр на
ланьтӧмӧн олінныд и на тэныд — мужичӧйӧс кӧсъя!
ЛАРИСА. Ачыд ӧд и заводитін. Коді пондіс муслун
кӧр йывсьыс висьтавлыны?
ИННА. Но сійӧ ӧд княгиня вӧлі!
МАЙЯ. Инна, ӧвсьы. Мый лёкыс, кутам кӧ
тані паныдасьлыны огӧ куимӧн, а квайтӧн?
ИННА. Нинӧм, дерт, лёкыс, но…
МАЙЯ. А мед тайӧ лоас, колӧ
мыйсянькӧ заводитны. Ми, нывбабаяс, сы вылӧ и олам, мед вежсӧ
мужичӧйяслысь петкӧдлыны.
ИННА. Сідз и шу, мый кутавны найӧс
лӧсьӧдчӧмыд. Этштӧ он тӧд.
МАЙЯ. Ми XXI нэмын олам.
ЛАРИСА. Сідз и эм, Майя. Найӧ кӧ, код
тӧдас мыйла, оз кӧсйыны миянӧс кутавны, сідзкӧ, асьным
петам.
ИННА. Лариса, дозтӧ, колӧкӧ, дзеб:
садьтӧ нин воштӧмныд. Меным тіянысь яндзим.
МАЙЯ. Тэ ӧд миян моз жӧ
мӧвпалан, сӧмын шунытӧ он лысьт.
ИННА. Кӧть и быдсямаыс тэнад олӧмын
вӧвлі, но ме чайті тэнӧ прамӧй нывбабаӧн.
Сорссьӧма тай, буракӧ.
МАЙЯ. Гашкӧ, ме и абу прамӧй, но нывбаба.
А тэ ас пытшкӧссьыд дзикӧдз нин нывбабасӧ пӧдтӧмыд.
ИННА. Вот мыйысь ме тэнӧ радейта, мый тэ некор
он жалит мортыслы шань кывтӧ шуны.
МАЙЯ. А ме тэнӧ сыысь, мый некор нинӧм
абусьыс он лӧгась.
ЛАРИСА. Нывъяс!..
ИННА (Майялы.). Тэныд та арлыднад
пӧра нин вежӧрсялыштны.
МАЙЯ. Да лоны тэ кодь прамӧйӧн, часі
кодьӧн.
ИННА. Тырмас, пельӧй сьӧдмис. (Чеччӧ,
босьтӧ сумкасӧ) Аддзысьлытӧдз. Меным тані
вӧчны нинӧм.
ЛАРИСА. Сулав, тэ кытчӧ? Майя! Инна! Но,
пиньтӧ кеслыштінныд, ыззьылінныд, сэсся ӧвсьӧй. Инна,
сулав! Кольччы, тэд шуӧны!
ИННА. Мыйла? Мед менӧ стенмад ӧшӧдан
да ме кута стӧч кад петкӧдлыны. Верма на и тічкыны!
ЛАРИСА. Эн сӧр.
МАЙЯ. Оз и сӧр да? Рытывбыдӧн медводдзаысь
мыйкӧ сюсьтор шуис.
ЛАРИСА. Майя, тэныд тырмас жӧ! Инна, пукты
сумкатӧ! Пуксьӧй кыкнанныд! (Пуксьӧдӧ
Иннаӧс.) Но? (Мукӧдыс чӧв олӧны да
выльысь шуӧ) Но?
Кост.
МАЙЯ. Инна, ме кӧсъя шуны… Мен жаль.
ИННА. (Бокӧ видзӧдӧ.) Мен
тшӧтш.
МАЙЯ. Тэ ӧд менӧ тӧдан… Менам
кывйӧй юрысь ӧдйӧджык уджалӧ.
ИННА. Ме тшӧтш уна ковтӧмторсӧ шуи.
ЛАРИСА. Но и бур. (Лэптӧ румка) Ме
кӧсъя висьтавны миянлысь радейтана тост. Юыштам да ставсӧ
вунӧдам!
Нывбабаяс юӧны.
МАЙЯ. Зэв бур. Но мый, кутам корсьны
верӧсъясӧс али огӧ?
ИННА. Нывъяс, рӧмпӧштанас
видзӧдлӧй. Водзджык колӧ вӧлі.
МАЙЯ. Мыйӧн сёрӧнджык верӧс саяд
петам, сымын этшаджык кадыс коляс та йылысь жалитны.
ЛАРИСА. Мыйсянь заводитам?
МАЙЯ. Медводз колӧ асьнымӧс колана
выйӧдз вайӧдны.
ЛАРИСА. Кыдзикӧ?
МАЙЯ. Сідз жӧ. Парикмахерскӧй, массаж,
маска-крем, макияж…
ЛАРИСА. Вывті дона.
МАЙЯ. Ме кута тэныд вӧчны маникюр, а тэ меным –
массаж.
ЛАРИСА. Сёрнитчим.
МАЙЯ. Колӧ эськӧ асывнас зарядка
вӧчыштавны да.
ЛАРИСА. Ме бара-й ог.
МАЙЯ. Ме эськӧ ог жӧ да, но колӧ
ӧд асьтӧ мырдӧн чужъявны, кӧть нин тӧлысь
кыксӧ, кытчӧдз верӧс сайӧ ог петӧй. Сэсся
эновтчам дай.
ЛАРИСА. (матыстчӧ рӧмпӧштан
дорӧ) Да, ӧні абу нин важ кодьыс… А помнитанныд,
кутшӧм мичаник ме вӧлі?
МАЙЯ. Тэ и ӧні ничего.
ЛАРИСА. Сійӧ ӧд и эм, мый, ничего. Ничего
важсьыс эз коль.
МАЙЯ. (Тшӧтш видзӧдчӧ
рӧмпӧштанӧ) Да, капитальнӧй ремонт эськӧ
колӧ. Либӧ кӧть нин косметическӧй. Кыдз чайтанныд, юрси
рӧмӧй меным мунӧ? Ме сы мыйтаысь нин краситчылі, ог нин и
помнит, кутшӧм менам аслам рӧмӧй — еджыд али сьӧд.
ИННА. Дзор.
МАЙЯ. Дерт нин!
ИННА. Тіян ӧні юрныд сӧмын
ӧтиланьӧ и уджалӧ: кыдзи мужичӧйлы кажитчыны.
МАЙЯ. Та понда ӧд и мичмӧдчам.
ИННА. А ті мӧвпыштлінныд, кытысь ми
кодьӧмыслы кавалеръястӧ корсьны?
ЛАРИСА. Этша торйӧдчӧмаыс али мый?
Либӧ дӧвечыс?
ИННА. Колантор ті налы. Тіян арлыда мужичӧйясыд
оз тшӧтшъяссӧ корсьны, а ёна томджыкъясӧс.
ЛАРИСА. (Инналы майшасьӧмӧн.) Кӧсъян
шуны, миянлы вичмасны сӧмын дас либӧ дас вит арӧсӧн
пӧрысьджыкъяс?
ИННА. Дас витыд этша на.
МАЙЯ. (Збоя.) Но нинӧм,
вермӧдчам. Сӧмын колӧ аслыд эскыны.
ИННА. Ме зэв ёна эска тэныд и ог омӧльджыка
Ларисалы. Но век жӧ, позьӧ стӧчмӧдны, кытысь ті
кутанныд жӧникъястӧ корсьны?
МАЙЯ. Да кӧть кытысь.
ИННА. Кӧть кытысьыс кытысь? Танцы вылӧ
кутанныд ветлыны? Либӧ кабакъясӧ кежавны, оз-ӧ вичмы
кутшӧмкӧ пызан сайысь тыртӧм улӧс?
МАЙЯ. Мыйла бытьӧн кабакӧ? Позьӧ
театрын тӧдмасьны режиссёркӧд… Кинорежиссёркӧд.
ИННА. Ага. Федерико Феллини.
ЛАРИСА. Пенсионеръясыд паркын лабич вылын
пукавлывлӧны. Позьӧ орччӧн пуксьыны, сёрнитӧдны...
ИННА. Эз кӧ сійӧ пель аппаратсӧ
гортас коль. Абуӧсь найӧ сэні.
ЛАРИСА. А кӧнӧсь нӧ, тэ серти?
ИННА. Сэн жӧ, кӧн и нывбабаяс — телевизор
водзын.
МАЙЯ. И мый кутам вӧчны? Быд сюръя вылӧ
объявление али мый ӧшлыны: «Кӧсъя верӧс сайӧ».
ИННА. Энлӧй, энлӧй… А мый!
ЛАРИСА. Мый-мый?
ИННА. Гашкӧ, тадзи и колӧ вӧчны да.
ЛАРИСА. Тэ мый, збыльысь вӧзъян объявление
ӧшлыны?
ИННА. Мыйла ӧшлыны? Колӧ
олӧмыскӧд ӧттшӧтш восьлавны. Эм ӧд интернет.
ЛАРИСА. Интернет? Ме сыкӧд ог ёртась
ИННА. Эн майшасьӧй, ме ставсӧ тіян пыдди
вӧча: объявление йӧзӧда, жӧникпуясӧс корся,
заводита накӧд гижасьны… Тіянлы коляс сӧмын свиданньӧ
вылӧ локны да налысь юрсӧ кольмӧдны.
ЛАРИСА. А тэ чайтан, эмӧсь сэтшӧм
мужичӧйяс, кодъяс та арлыднас интернетасьӧны?
ИННА. Эмӧсь, дерт. Оз кӧ асьныс, то
челядь-внукъясныс, кодъяслы окота нин кытчӧкӧ асьыныс батьсӧ
ли дедсӧ инавны.
МАЙЯ. (Инналы) Тадзтӧ кӧ,
позьӧ видлыны. Сӧмын жӧникпуяссӧ эн ас сертиыд
бӧрйы, а миян серти. Меным, ӧти-кӧ, колӧ, мед
мужичӧйыс вӧлі мужичӧй, мӧд-кӧ…
ИННА. (Торкӧ) Эн шогсьы, ме
тэнӧ гуг и бан тӧда. Тэныд мед эськӧ муслун кӧр
вӧлі.
МАЙЯ. Абу дзик сідз. Но тайӧ тшӧтш.
ЛАРИСА. Меным тайӧ оз кажитчы.
Видзӧдлытӧг ме весиг пылесостӧ ог ньӧб. Меным
бытьӧн колӧ сійӧс киӧн малалыштны.
МАЙЯ. Медводз корсь, сэсся вӧлисти малась.
ЛАРИСА. Ме объявлениеса йӧзсьыс пола. Локтасны,
гӧгӧрбок видзӧдаласны, а сэсся ставсӧ петкӧдасны.
ИННА. Лариса, эн сӧр нинӧм абусӧ.
Ӧтуввез пыр тӧдмасьӧмыд син на син тӧдмасьӧм кодь
жӧ. А тані нӧшта верман ни ассьыд нимтӧ, ни адрестӧ не
висьтавны. Босьт аслыд кутшӧм ним кӧсъян, шуам, Роза, Катшасин
либӧ Тонкая Рябина, да и гижась пӧттӧдз
жӧникъясыдкӧд, кытчӧдз эскыны налы он кут.
ЛАРИСА. Тэ кыдзкӧ-мыйкӧ тайӧс ачыд
нин.
ИННА. Но. Ме ӧд кӧсйыси отсавны. Сідзкӧ,
вайӧ, дзик пыр и заводитамӧй. Мый кутам гижны объявлениеад? Майя,
тэсянь заводитам.
МАЙЯ. (Шӧйӧвошӧ.) А
мый?
ИННА. Ог тӧд… Мыйкӧ
шмонитанаӧс… Мед мукӧдсьыс торъяліс. Сы вӧсна, мый
дассьыс ӧкмыс объявлениеыс ӧткодьӧсь.
МАЙЯ. Но… Бур… Гиж: «Том мича нывбаба…»
ИННА. Ворсны заводитіс! Шмонит, да эн вывтіась.
Свиданньӧ вылад тэнӧ аддзас да, чайтас, мый невестаыслӧн
мамыс локтіс. Либӧ пӧчыс.
МАЙЯ. А мый нӧ эськӧ колӧ
гижнысӧ? «Пӧрысь выжыв корсьӧ мужичӧйӧс, мед
ӧтвылысь радикулитысь бурдӧдчыны?»
ЛАРИСА. Майя, Иннаыд збыль шуӧ. Кор миянӧс
аддзасны, сідз и сідз ставыс лоас гӧгӧрвоана.
МАЙЯ. Гашкӧ, кӧлысьӧдзыд оз
гӧгӧрвоны да.
ЛАРИСА. Тэ ӧд тӧдан, ме ылӧдчыны ог
радейт.
МАЙЯ. Медводз колӧ верӧс сайӧ петны,
сэсся ылӧдчӧмсьыд дугдыны. Гиж. «Томмӧдчысь мича нывбаба…»
Надейтча «томмӧдчысь» кыв дорас тэ он пысась?
ИННА. Ог. Водзӧ?
МАЙЯ. Позьӧ, ме неуна мӧвпалышта?
ИННА. Мыйта кӧсъян. Лариса, вай тэ сэк коста
мыйкӧ.
ЛАРИСА. Но, ме ог тӧд…
ИННА. Эн пов. Аслад кывъясӧн. Мед
мужичӧйыс самасис.
ЛАРИСА. Кыдз чайтанныд, веськыда гижны? Шуӧны,
арлыда мужичӧйяс пӧ кызіникъясӧс радейтӧны. Мед
налӧн гӧгӧрбок ставыс вӧлі.
МАЙЯ. Менам ставыс эм. Весиг лишалӧ. Верма
юксьыштны.
ЛАРИСА. Но, гиж. «Шань, идӧра,
тӧждысьысь ань, коді керкатӧ югзьӧдас да шонтас,
кӧсйӧ петны ар квайтымына мужичӧй сайӧ». И ставыс.
ИННА. Зэв лӧсьыд. Абу гажа, абу шмоня, но зэв
лӧсьыд. Ме сэсся лӧсьӧдышта на. А кутшӧмджык мед
сійӧ вӧлі эськӧ?
ЛАРИСА. Но, окота, мед дзоньвидза вӧлі, шань,
сюсь, культурнӧй, мед уна нажӧвитіс… И мед мужичӧйӧн
вӧлі.
ИННА. Кӧсъян тай. А мыйла нӧшта не
содтыны: «том, кузь тушаа, мича, вина оз ю»?
ЛАРИСА. А мый?
ИННА. Век на чайтан, мый татшӧм мужичӧйыс
коли на да виччысьӧмӧн-виччысьӧ тэнсьыд объявлениетӧ?
ЛАРИСА. Но кутшӧмкӧ ӧд буртор мед
сылӧн вӧлі жӧ.
ИННА. Сідзкӧ, пет ӧтпырйӧ некымын
сайӧ. Ӧтиыс лоас шань, мӧдыс культурнӧй, коймӧдыс
ён, нёльӧдыс ютӧм да сідз водзӧ.
МАЙЯ. Сюсь нывбабаясыд сідз и вӧчӧны:
ӧти мужичӧйнад оз бурасьны.
ЛАРИСА. А ме кӧсъя ӧтиӧс, но
прамӧйӧс.
МАЙЯ. А ме абу татшӧм. Мед лоас, кутшӧм
лоас. А снимокыд колӧ жӧ?
ИННА. Кыдз кӧсъян.
МАЙЯ. Кӧнкӧ эськӧ вӧлі да,
верӧс сайӧ петтӧдз на снимайтчылі.
ИННА. Коднан верӧс саяс? Коймӧдӧдзыс
кӧ, кыдзкӧ-мыйкӧ тэнӧ позяс на тӧдмавны.
ЛАРИСА. А меным со мый другысь юрӧ воис: а кутас
оз менам верӧсӧй гуляйтны?
МАЙЯ. Кутас, дерт.
ЛАРИСА. Ме ог кӧсйы! Но ті ӧд менсьым
олӧмӧс тӧданныд. Ме кызь кыкӧн верӧс сайӧ петі
и мужикӧй менӧ сэтшӧма радейтіс! Чайті, нэм помӧдз
тадзи лоас! А сэсся сійӧс кутшӧмкӧ вожа бӧжа кык син
костысь гусяліс.
МАЙЯ. Ме ассьым мӧд верӧсӧс
пышйӧді жӧ, но, надейтча, ті ме йылысь тадз он шуалӧй.
ЛАРИСА. А кор кык тӧлысь мысти бӧр ме
ордӧ вӧзйысис, ме, йӧйыд, сійӧс эг лэдз. Со ӧні
объявлениеяс гижала. Ог сэсся кӧсйы, мед ме вывті выльысь татшӧмыс
мунас.
ИННА. Весьшӧрӧ майшасян. Гуляйтӧмыс
налӧн томлуныскӧд тшӧтш помасьӧ.
МАЙЯ. А меным со мый юрӧ воис: колӧк,
миянлы ӧти объявлениеыс тырмымӧн? Сы вылӧ ӧд вермасны
кызьӧн шыӧдчыны. Миянлы куимлы тырмас.
ИННА. Кыклы. Ме дась отсавны, но тіян ворсӧмысь
ог ворс. (Мӧвпыштӧ да кывкӧрталӧ) Да
и гижнысӧ нинӧм ог кут.
ЛАРИСА. (Повзьӧмӧн.) Он
кӧсйы миянлы отсавны?
ИННА. Кӧсъя, дерт. Сӧмын, ме чайта,
бурджык мужичӧйяслысь объявлениеяссӧ видзӧдлыны.
Сэтшӧмыс ӧтуввезъяд тыр. Бӧръя лӧсялана
жӧникпуяссӧ, кута накӧд гижасьны, тӧдмала, мыйсяма найӧ
йӧз, и тіянлы блюд вылын мычча.
ЛАРИСА. Зӧлӧта морт! Ме век тайӧс
тӧді.
МАЙЯ. А ме сэк коста ачым видла корсьысьыштны. Тэ абу
паныд?
ИННА. Корсь, колӧкӧ. Тшӧтш интернетысь?
МАЙЯ. Ог, чой ёна кӧсйӧ менӧ
кутшӧмкӧ дӧвечкӧд тӧдмӧдны.
ИННА. Кузь нэм да бур шуд.
ЛАРИСА. (Яндысьӧмӧн) Меным
юрӧ ӧтитор воис жӧ. Миян орчча паркын пенсионеръяс асывъяснас
котралӧны. Мужичӧйясыс, дерт, абу томӧсь, но винёвӧсь,
ёнӧсь.
ИННА. И мый?
ЛАРИСА. Ме и чайта, колӧ ньӧбны
югыдджык спортивнӧй костюм… Мича кроссовки… Петны котраланінас…
Бӧрйыны на пиысь лӧсьыдджыксӧ…
МАЙЯ. Да сы бӧрся котӧртны али мый?
ЛАРИСА. Котравнысӧ оз и ков, ковмас сӧмын
туй вылас петны да виччысьны. Мыччысяс да, гоз-мӧд воськов вӧчны,
усьны да шуны, мый коктӧ музгыльтін… Сійӧ вӧзъяс отсавны да
гортӧдзыд вайӧдас… Тэ сійӧс чайӧн юкталан… Но а
водзӧсӧ кыдз артмас.
МАЙЯ. И чӧсмӧдлы сійӧс аслад
чӧскыд курӧгнад. Сэки, сирӧд кор моз, тэ дінӧ и ляксяс.
ИННА. Лӧсьыда думыштӧмыд. Став
бурсӧ. Колӧ разӧдчыны. Мӧдысьсӧ кӧні
паныдасям?
ЛАРИСА. Буракӧ, Майялӧн ӧчередыс.
ИННА. Сідзкӧ, бара кутам ларёкса
бутербродъясӧн тяпкӧдчыны.
МАЙЯ. Бара менӧ крукыштісны. Бутербродӧй
налы горшас сатшӧ.
ЛАРИСА. Вайӧ бара ме дорын. Ме ӧд
пусьыны-пӧжасьнытӧ радейта. Мыйкӧ чӧскыдтор
пӧжышта.
МАЙЯ. Бур. Но доз месянь.
ИННА. (Ларисалы) Сідзкӧ, тэ ордын.
ЛАРИСА. Кор?
ИННА. Мыйӧн тіянлы кӧть ӧти
жӧникпуӧс аддза.
ЛАРИСА. Дыр-ӧ мысти?
ИННА. Но, корся да аддза тіянлы мича молодечӧс,
сэсся гижасьны сыкӧд босьтча, сэсся гӧгӧрбок сійӧс
тӧдмала… Чайта да, вежон куим-нёль.
МАЙЯ. Сы дыра?
ИННА. А ті сэк коста асьныд корсьысьӧй. Лариса —
паркысь, Майя — ассьыс дӧвечсӧ.
МАЙЯ. Абу на эськӧ менам да.
ИННА. Тэнад лоас, некытчӧ оз воштысь.
ЛАРИСА. Сідзкӧ, паныдасям куим вежон мысти.
Сёрнитчим?
МАЙЯ. Сёрнитчим. Мед ставыс артмас!
II действие
2 петкӧдчӧм
Лариса ордын. Лариса тыдалӧ
пызан сайсьыс сӧмын коскӧдзыс.
Инна пелькӧдӧ
пызансӧ.
ИННА. Чай юан?
ЛАРИСА. Меным яндзим тэнӧ котрӧдлыны. Сідз
нин сы мыйта ноксян ме пыдди.
ИННА. Кутшӧм ноксьӧм? Чайыд абу жӧ
ноксьӧм. Тэныд сьӧдӧс али турунвижӧс?
ЛАРИСА. Турунвижӧс. Заваркаыс шуйга джаджъяс.
ИННА. Тӧда.
Инна петалӧ да котӧрӧн
пырӧ пӧсь чая.
ЛАРИСА. Аттьӧ.
ИННА. Пирожнӧй сёян?
ЛАРИСА. (Мыжа) Абу. Ме та
пӧрйӧ эг пӧжав.
ИННА. Ме ваи. Тэ ӧд юмовтӧгыс овнытӧ
он вермы.
ЛАРИСА. Вот шаньыд! Ставсӧ ӧд
помнитӧ.
Инна перйӧ да пуктӧ
пирожнӧйяс блюдйӧ. Котӧрӧн пырӧ Майя.
МАЙЯ. Чолӧм!
ИННА. Чолӧм.
ЛАРИСА. Мый тэкӧд?
МАЙЯ. Эсканныд онӧ?
ИННА. Огӧ на. Мый лоис?
МАЙЯ. Кутшӧмкӧ зырымбедь меным автобусын
ас пыддиыс пуксьыны вӧзйис. Вирӧй пузьыліс. Быттьӧкӧ ме
кутшӧмкӧ пӧчӧ.
ЛАРИСА. Но тэ, дерт, эн пуксьы.
МАЙЯ. Пукси, дерт. Ог ӧд йӧй моз тутвидзны
понды, кокыд на кӧ оз кут и.
ИННА. Чайта, сійӧ тэнӧ корис пуксьыны эз
кыдзи том морт пӧчлы, а кыдзи мужичӧй нывбабалы.
МАЙЯ. Ме сідз жӧ чайті. Та вӧсна и эг
пыксьы.
Лариса сэк коста вешйыштіс пызан
сайсьыс да Майя казялӧ, мый сылӧн кок лапасяньыс
пидзӧсӧдзыс коксӧ бинталӧма.
О, енмӧй, кокыд мый?
ЛАРИСА. Сідз… нинӧм лёкыс.
МАЙЯ. Мый лоис?
ЛАРИСА. (Бергӧдӧ сёрнисӧ) Кора
прӧшша, та пӧрйӧ нинӧм эг пӧжав. Но Инна
вайӧма пирожнӧй. Чай юан?
МАЙЯ. Позьӧ.
ЛАРИСА. Инна, вай, пӧжалуйста.
МАЙЯ. Мыйла эн звӧнит? Ме эськӧ волі,
отсалі.
ЛАРИСА. Эг кӧсйы тэнӧ манитны. Тэ ӧд
театрад лун и вой.
МАЙЯ. Ӧні ме буретш прӧст.
Режиссёркӧд пинясим. Шуӧ, выль пьесаын пӧ мамӧс ворсан.
А ме сылы: бурджык лыйся да театрысь муна, но нелямын сайӧ
арӧсаӧс ворсны ог кут.
ЛАРИСА. Вот и бур, мый кужан асьтӧ дорйыны.
МАЙЯ. А мый лоис?
ИННА. Висьтав, Лариса, ошйысь.
ЛАРИСА. Паркын. Помнитан, ме тай висьтавлі, мый
видла кодкӧдкӧ сэн тӧдмасьны?
МАЙЯ. Но?
ЛАРИСА. Но, ньӧби ме костюм, кроссовки, петі асывнас
паркӧ, лӧсьӧдчи туй вылас да виччыся. Видзӧда,
кодкӧ меланьӧ котӧртӧ. И оз ӧти, а куимӧн.
Сэк ме тшӧтш муртса котӧртышті, но кокӧс музгыльті да уси.
МАЙЯ. А найӧ?
ЛАРИСА. А найӧ ӧти мӧд бӧрсяыс
менӧ чӧла кытшовтісны да водзӧ котӧртісны. Кӧть
нин кодкӧ кисӧ мыччис ли юаліс, мый мекӧд. Мыйла нывбабаыс
туй шӧрас куйлӧ. Куйла да мӧвпала: вот ме и йӧй, кыдзи
ӧні гортӧ муна?
МАЙЯ. Тэ артмӧ збыльысь али мый коктӧ
музгыльтін?
ЛАРИСА. Збыль. Ачыд тӧдан, ылӧдчыны ме ог
куж. Ме дзикӧдз шогӧ уси, мися, кувны татчӧ ковмас, кыдзи
другысь ме дорӧ сувтіс зэв лӧсьыдіник мужичӧй. Юаліс, мый
лоис, кисӧ мыччис, лэптіс, тшӧктіс сылӧн пельпом вылас
мыджсьыны да вайӧдіс. Но сідзкӧ нин шуны, кыскис гортӧдз. И гортын
весиг эз эновт. Водтӧдіс, врачӧс корис да вӧлисти муніс.
МАЙЯ. Вот тайӧ мужичӧй! Мичаник?
ЛАРИСА. Зэв! Шань, тӧждысьысь, вежавидзысь.
Орчча подъездас, вӧлӧм, олӧ. Мӧд лунас бара на видлыны
воліс.
МАЙЯ. Ура! Сідзкӧ, эн весьшӧрӧ
мучитчы! Чолӧмала!
ЛАРИСА. (Ышловзьӧмӧн) Гӧтырыскӧд
воліс. Гӧтырыс зэв жӧ шань. И томиник. Меысь на том. Кык
тӧлысьӧн.
МАЙЯ. А кысь тэ аддзан мужичӧйӧс, мед
сылӧн эз вӧв тырмытӧмтор.
ЛАРИСА. А тэ, Майя, аддзысьлін дӧвечыдкӧд?
МАЙЯ. (Окотиттӧг) Аддзысьлі…
ИННА. Да тайӧ, кӧнкӧ, сы сайӧ
нин мунӧма. Дыр-ӧ нӧ кужигад.
МАЙЯ. Абу серам.
ЛАРИСА. А мый нӧ эськӧ
ланьтӧмӧн олан? Висьтась! Сӧмын дзик ставсӧ.
ИННА. Кӧн ті аддзысьлінныд? Ресторанын?
МАЙЯ. Дерт нин…
ЛАРИСА. А кӧні?
МАЙЯ. Чой ордын. Сійӧ дасьтіс миянлы пызан, а
ачыс муніс, мед ми интимасям.
ЛАРИСА. Но и? Вӧлі интимыд?
МАЙЯ. Кутшӧми на!
ЛАРИСА. Да висьтав нин? Мыйла тэнсьыд быд кыв
колӧ кыскӧмӧн-кыскыны?
ИННА. Кутшӧмджык ачыс? Ничего?
МАЙЯ. Ничего. Дзик рушмӧм картупель кодь.
ИННА. Тэ жӧ шулін, ог пӧ кут
бӧрйысьны.
МАЙЯ. Тӧда. Та понда и шы ни тӧв пукалі.
ЛАРИСА. Висьтась.
МАЙЯ. А мый висьтасьнысӧ… Пукалыштім, сэсся
сійӧ шуӧ: «Видзӧда да, тіянлы абу дас кӧкъямыс, абу
комын вит и весиг абу ветымын куим».
ЛАРИСА. Вот сӧтанаыд. А тэ?
МАЙЯ. А ме чӧв ола.
ЛАРИСА. А сійӧ?
МАЙЯ. А сійӧ водзӧ: «Но, сідзкӧ нин
шуны, арлыдыд меным веськодь.» Ме юала: «Но и мый ті нывбабасянь виччысянныд?»
А сійӧ шуӧ: «Быдторсӧ: патера, деньга, дача, машина, дона
сикӧтш-чунькытш…»
ЛАРИСА. А тэ?
МАЙЯ. А ме шуа: «Патераыд менам абу, дачаыд да
машинаыд абу жӧ. Эм куим зарни чунькытш, да нёльӧд на лоас, кор гӧтрасянныд
ме вылӧ».
ИННА. Молодеч! А сійӧ?
МАЙЯ. А мый сійӧ… «Збыль вылас кӧ, –
шуӧ, – эмбурныд тіян омӧлиник». Но, ме сы вылӧ зэв сюся
видзӧдлі да шуи: «Менам мӧдджык эмбур эм. Медводз, лолӧй». –
«А сы кындзи?» – «А сы кындзи син, ки, пельпом, морӧс да нӧшта
мыйсюрӧ, но сійӧ тіянлы некор оз вичмы».
ЛАРИСА. Вот тадз! А сійӧ?
МАЙЯ. А сылы веськодь. Шуӧ: «Тайӧ ставыс и
мукӧд нывбабаыслӧн тырмымӧн». А ме сылы воча: «Вот и
корсьӧй налысь. Эн на кӧ вунӧдӧй».
ЛАРИСА. Тэныд чуньтӧ вомад эн сюй.
ИННА. Бур жӧникӧс тэныд чойыд
тувйыштӧма.
МАЙЯ. Медся бурсӧ.
ЛАРИСА. А водзӧсӧ мый?
МАЙЯ. Сійӧ дузмис да и шуӧ: «Ті кӧ
асьнытӧ век на чайтанныд булкиӧн, ме тіянлы висьтала, мый
тайӧ булкиыс важӧн чорзьӧма нин».
ИННА. (Терпенньӧтӧг) Тэ
верман дженьдджыка. Бурджык висьтав, мыйӧн ставыс помасис?
МАЙЯ. Но, сэсся сійӧ юаліс: «Кӧні ті
оланныд?» Ме вочавидзи: «Кӧсъянныд менӧ колльӧдны? Ме дась.
Но сӧмын ӧдзӧс дорӧдз».
ИННА. Сэтшӧм стрӧг лоин али мый?
МАЙЯ. Эг. Но ме гӧгӧрвои, мый сійӧ
оз менӧ кӧсйы колльӧдны, а патераӧс видзӧдлыны да
донъявны.
ЛАРИСА. А водзӧсӧ?
МАЙЯ. Ставыс.
ЛАРИСА. Кыдзи ставыс?
МАЙЯ. Ставыс. Сэсся нинӧм.
ЛАРИСА. Так ставыс али нинӧм?
МАЙЯ. Висьталі ставсӧ, а нинӧм эз
вӧв. (Кӧсйӧ чеччыны, но бӧр пуксьӧ,
кутчысьӧ коскас да). Кор нин мынла тайӧ коссьыс!
ЛАРИСА. Доймӧ?
МАЙЯ. Нинӧм, кӧлысьӧдз бурдас. (Зыралӧ
коссӧ) Инна, ӧні тэ висьтась. Аддзин миянлы
жӧникъястӧ?
ИННА. Эскы кӧть эн, аддзи.
МАЙЯ. Кымынӧс?
ИННА. Ӧтиӧс на.
МАЙЯ. Сӧмын? Мыйсяма морт?
ИННА. Дӧвеч. Гижасьӧм сертиыс абу
мужичӧй, а супер. Гажтӧмтчӧ шоныд позйысь. Ме сійӧс
Ларисалы лӧсьӧді.
МАЙЯ. Быттьӧ менам керкаын абу шоныд поз.
ИННА. Кор ме сыкӧд гижаси, ме юрын
Ларисаӧс куті. Висьтавлі, кутшӧм ме шань да восьса
сьӧлӧма и мый ме зэв яндысьысь, и кутшӧм чӧскыда
артмӧ менам пражитӧм курӧг. Ме — тайӧ думысь Лариса.
МАЙЯ. Ковмас кӧ, ме тшӧтш верма
курӧгтӧ дасьтыны. Миянлы паныда зэв бур кулинария эм.
ИННА. Сэтшӧм кӧ окота, позьӧ тіянлы
вежсьыны. Ме гижасигӧн нимъяс эг висьтавлы.
ЛАРИСА. Майя, кӧсъян кӧ, босьт сійӧс
аслыд. Ме верма виччысьлыны.
МАЙЯ. Дерт нин. Мен йӧзлӧн оз ков. Ме
тшӧтш верма виччысьлыны. Некымын лунтӧ.
ЛАРИСА. А сылӧн думъясыс
кутшӧмджыкӧсь?
ИННА. Зэв тӧлка-сяма. (Видзӧдӧ
часі вылӧ) Ӧні сійӧ тэныд кутас звӧнитны. Ме
наросьнӧ сэтшӧм кад бӧрйи, мед ми ставным вӧлім.
ЛАРИСА. (Повзьӧмӧн) Мыйла
тэ код тӧдас кодлы сетін менсьым телепонӧс?
ИННА. Эн пов, ме сійӧс гӧгӧрбок
тӧдмалі. Сійӧ ыджыд морт, сылӧн нимыс интернетын эм.
Учёнӧй, йӧзӧдӧма тырыс удж.
ЛАРИСА. Учёнӧй!? Мый ме сыкӧд кута
вӧчны?
МАЙЯ. Сійӧ жӧ, мый и мукӧд
мужичӧйыскӧд.
ЛАРИСА. И ӧні сійӧ звӧнитас?
ИННА. Здук мысти.
ЛАРИСА. (Весьӧпӧрӧмӧн) Ой,
нывъяс, рӧмпӧштансӧ вайӧ!
ИННА. Рӧмпӧштансьыс нӧ мый?
ЛАРИСА. Колӧ ӧд ачымӧс
шыльӧдны-мольӧдны!
МАЙЯ. Да ӧвсьы тэ, оз ӧд сійӧ тэ
ордӧ гӧсти лок, звӧнитлас сӧмын.
ЛАРИСА. Мед кӧ, юрсиӧс
лӧсьӧдыштны кӧть колӧ. Майя, вай
шыльӧдчансӧ. Ваннаын.
Звӧнитӧ
телепон.
ПРИЯТНЫЙ МУЖСКОЙ ГОЛОС. Бур лун.
ЛАРИСА. Бур лун.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Ті Тонкая Рябина?
ЛАРИСА. (Чуймӧмӧн) Ме? (Инна
лёкысь довкйӧдлӧ Ларисалы юрнас.) Ага. Ме рябина.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Вӧлисти ме кыла тіянлысь
гӧлӧстӧ.
ЛАРИСА. Кора прӧшша, час ӧчкиася. (Вӧчӧ
кинас, мед кодкӧ на пиысь водзӧ нуӧдас сёрнисӧ, но
найӧ кияснас жӧ петкӧдлӧны, мед ачыс сёрнитас).
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Ті ӧчки новланныд?
ЛАРИСА. Ог. Пысавла сӧмын телепонӧн
сёрнитігӧн.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Мыйла?
ЛАРИСА. Мыйла? Ог и тӧд, мый шуны. Зэв ёна
яндыся да сійӧн.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. А ӧчкинад онӧ
яндысьӧй?
ЛАРИСА. Ӧчкинас тшӧтш яндыся…
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Ті, кыдзи и пыр, шмонитанныд.
ЛАРИСА. Ті верманныд звӧнитны выльысь минут кык
мысти?
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Тіянлы некор? Гашкӧ, меным эз ков
ӧні звӧнитны?
ЛАРИСА. Коліс-коліс. Сӧмын менам духовкаын яй
сотчӧ… Ме кӧсйи шуны, курӧгӧй…
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Бур. Ме звӧнитла.
Сёрни помасьӧ.
ЛАРИСА. (Пуктӧ трубкасӧ.) Сэтшӧма
шӧйӧвоши… Сійӧ, кӧнкӧ чайтіс, мый ме абу тыр
сюсь.
МАЙЯ. Эз и ёна сорсьы.
ИННА. Да мый тэ тіралан. Гижасигӧн ме
гӧгӧрвои, мый сійӧ тэысь яндысьӧджык на.
МАЙЯ. Тадзтӧ кӧ, некодарӧ оз и
волыны. Лариса, смелджыка! Верӧссьыд кӧ повны, челядьтӧг и
овны.
ЛАРИСА. Ме ачымӧс ог нин веж.
Звӧнитӧ телепон. Лариса
оз кӧсйы, но век жӧ босьтӧ.
Да?
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Но кыдзи сэн тіян курӧгныд?
ЛАРИСА. Кутшӧм курӧг? А, да… Аттьӧ,
бура. Ме кӧсйи шуны, эз удит сотчынысӧ.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Позьӧ сійӧс видлыны волыны?
ЛАРИСА. Вайӧ коркӧ мӧдысь. Та
пӧрйӧ эз чӧскыд артмы.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Ме мыжаыс.
ЛАРИСА. Абу, дерт… Ачым эновті.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Ті меным воанныд сьӧлӧм
вылӧ: и пусьыны радейтанныд, и олӧмсьыс онӧ кольччӧй:
компьютерӧн кужанныд, ӧтуввезйӧн…
ЛАРИСА. (Быттьӧ сідзи и колӧ) А
коді ӧні сійӧн оз куж?
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Кутшӧм браузерӧн
пыравланныд?
ЛАРИСА. Мыйӧн?
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Браузерӧн.
ЛАРИСА. (Оз тӧд, мый вочавидзны) Кор
кыдзи.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. А вируссьыд он полӧй?
ЛАРИСА. Сӧстӧма кӧ овны, вирусыд оз
кӧвъясь.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Но век жӧ антивирусыд оз ло
лишнӧй.
ЛАРИСА. А ме марля маскаасьла.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Ті зэв шмонитысь морт. Ме тайӧс
гӧгӧрвои миян гижасигӧн нин. Важӧн нин окота вӧлі
тіянӧс юавны: ті пыраланныд Телеграмӧ?
ЛАРИСА. Кытчӧ? Кутшӧм Стограммӧ?
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Телеграмӧ.
ЛАРИСА. (Бара оз тӧд, мый вочавидзны) Ог,
ме важӧн нин телеграммаястӧ эг ыстыв. (Инналы.) Ме
сійӧс ньӧти ог гӧгӧрво. Сёрнитышт ме пыдди.
ИННА. Компьютеръяс йылысь сёрнитӧ, ачыс
тшӧтш яндысьӧ да. Колӧ сійӧс ошкыштны.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Алё!
ЛАРИСА. Да, ме кывза.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Меным окота тіянкӧд паныдасьлыны.
ЛАРИСА. (Тупкӧ кинас трубкасӧ да
нывъёртъясыслы.) Кытчӧ и корӧ менӧ — свидание
вылӧ либӧ компьютер курсъяс вылӧ?
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Алё! Тонкая Рябина, кытчӧ ті бара
вошинныд?
ЛАРИСА. Ме тан. Шуӧй менӧ прӧста Рябина.
Ӧти-кӧ, дженьыдджык, а мӧд-кӧ, ме абу сэтшӧм нин тонкая.
МАЙЯ. Но мый тэ быдӧнлы петкӧдлан,
мый он ылӧдчы?
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Мый та вылӧ вочавидзанныд?
ЛАРИСА. (Дзикӧдз
шӧйӧвошӧ) Мый вылӧ? (Инналы гораа
вашкӧдӧмӧн) Ен могысь, сёрнитышт сыкӧд.
ИННА. (Тшӧтш гораа
вашкӧдӧмӧн) Тэ ичӧт кага али мый? Ачыд сёрнит!
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Алё! Алё! Мыйлакӧ помся
кытчӧкӧ вошласянныд. Ме выльысь звӧнита.
Сёрни помасис. Лариса пуктӧ
трубка.
МАЙЯ. Лариса, но тадзи оз позь. Яндысян, быттьӧ
школаын на велӧдчан.
ИННА. Школьникъясыд важӧн нин оз яндысьны
нинӧмысь.
ЛАРИСА. Кутшӧмкӧ стограмм браузеръяс
висьталӧ. Кутшӧмджык кӧть сійӧ?
ИННА. Со, снимоксӧ ыстіс. Бура лӧсьыдіник
мужичӧй.
ЛАРИСА. Ме тшӧтш верма ыстыны
кутшӧмкӧ киноактрисалысь снимоксӧ да гижны, мый тайӧ
ме.
МАЙЯ. Сідзи и шу, мый повзин.
ЛАРИСА. Да, повзи. И свиданньӧ вылӧ
сыкӧд ӧтнам некор ог мун. Мекӧд ветлан?
МАЙЯ. Тэ кӧ татшӧм яндысьысь, гашкӧ
ӧтлаын сыкӧд и вольпасяс водыштам? Ме абу паныд. Мыйсӧ
сӧмын он вӧч нывъёрт радиыд?
ЛАРИСА. Ӧтнам ме ог мун, кӧть виӧй
татчӧ.
ИННА. Тӧданныд мый? Мунӧй, збыль,
кыкӧн. Ӧти-кӧ, Лариса оз кут сы выйӧдз тіравны.
Мӧд-кӧ, на костын кӧ нинӧм оз артмы, гашкӧ,
сійӧ Майялы лӧсялас?
МАЙЯ. Лӧсялас. Ме тӧда.
Звӧнитӧ телепон. Лариса
эскӧмӧн видзӧдӧ Инна вылӧ. Чужӧмъясӧн
сёрнитӧм бӧрын Инна окотиттӧг босьтӧ трубка.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Тайӧ бара на ме. Ӧні
менӧ бура кылӧ?
ИННА. Зэв бура. Быттьӧ ми тіянкӧд
орччӧнӧсь.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. И ме тіянӧс ӧні бура кыла.
Тіян весиг гӧлӧсныд вежсьӧма. И колӧ шуны, меным
сійӧ зэв на и воӧ сьӧлӧм вылӧ.
ИННА. А меным тіян. (Другысь вильыша) Прамӧй
мужичӧйлӧн небыд баритон.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Ті, кӧнкӧ, радейтанныд
музыка?
ИННА. Зэв. А ті?
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Тшӧтш. Ёнджыкасӧ ме
радейтана шыладӧс босьта ӧтуввезйысь, мыйла…
ИННА. (Торкӧ) Вайӧ
огӧ кутӧй интернет йылысь. Ті нывбабакӧд сёрнитанныд,
аддзӧй кутшӧмкӧ лӧсьыддджык сёрни визь. (Лариса
ошкӧмӧн довкнитӧ юрнас).
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Дзик сідз. Збыльвылас кӧ,
ӧтуввез менӧ ӧтнас и мездӧ ӧткалунысь, та
вӧсна и казьтыла сійӧс кытчӧ колӧ да кытчӧ оз.
ИННА. Вайӧ ӧтвылысь и
мӧвпыштамӧй, кыдзи мынтӧдчыны ӧткалунысь.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Сӧмын водзӧ сёрнисӧ
нуӧдам кутшӧмкӧ кафеын пукалігӧн нин. Ті абу паныд?
ИННА. Чайта да, позьӧ.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. (Нимкодя.) Кор?
ИННА. Вежон мысти кымын.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. А мыйла сэтшӧм дыр?
ИННА. Ме, буракӧ, абу на дась. Ставыс
сэтшӧм ӧдйӧ лоис… Сӧмын татчӧ сэсся эн
звӧнитӧй. Ме тіянлы ачым гижа.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Бур.
ИННА. И кӧсйысьӧй, мый паныдасигӧн
онӧ кутӧй сёрнитны компьютеръяс да мукӧд ковтӧмтор
йывсьыс.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Сёрнитчим.
ИННА. И нӧшта: ті онӧ лоӧй паныд, ме
кӧ нывъёрткӧд локта?
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Нывъёрткӧд? Мыйла?
ИННА. Ӧтнам ме яндысьны кута.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Ме тіянӧс гӧгӧрвоа.
Локтӧй, кодкӧд кӧсъянныд. Сӧмын кыдз ме тӧдмала,
кодарыс ті?
ИННА. Ті тайӧс кыланныд.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Нимнытӧ кӧть
висьталӧӥ.
ИННА. Ті ӧд тӧданныд: Тонкая Рябина.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Збыль нимтӧ.
ИННА. Збыльсӧ? Мича тӧдтӧм ань.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Зэв бура лӧсялӧ тіянлы.
Кутшӧмӧсьджык ті эськӧ?
ИННА. Сэтшӧм, кутшӧмӧн нывбабалы
окота петкӧдчыны ветымын арӧсӧн.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Арлыдыд меным лӧсялӧ.
ИННА. Чайта, ачыс тӧдтӧм ань тіянлы
лӧсялас жӧ. (Пуктӧ трубка.)
МАЙЯ. Вот тай на. Ме эг и чайт, мый тэ та выйӧдз
кужан мужичӧйясӧс ылӧдны.
ИННА. Ставыс тіян ради.
ЛАРИСА. А водзӧ мый?
ИННА. Сетам тэныд вежон дзикӧдз
бурдӧдчӧм вылӧ. Та бӧрын ме сёрнитча тіян
жӧникыдкӧд и ми бара тані свиданньӧ водзад паныдасям. Ме
тіянлы висьтала, кыдзи-мый ставсӧ сёрнитчи. А ті сэсся
котӧрӧн мунанныд асланыд шудлы воча.
МАЙЯ. Инна, меным кодӧскӧ корсьышт
жӧ.
ИННА. Ме сӧмын тайӧн и нокся. Тырмас
бызгынытӧ, водзын тіянӧс виччысьӧ колана паныдасьӧм. (Чеччӧ).
Вежон мысти мед вӧлінныд дасьӧсь!
3
петкӧдчӧм
Колис некымын лун. Лариса
баситчӧма, Ӧти мӧд бӧрсяыс ӧшлӧ ас вылас
сикӧтш-брошкаяс да видзӧдчӧ рӧмпӧштанӧ.
Пырӧ баситчӧм жӧ Майя.
МАЙЯ. Чолӧм!
ЛАРИСА. Чолӧм!
МАЙЯ. Кутшӧм тэ тшап! Кадтӧ, буракӧ,
абу весьшӧрӧ лотӧмыд. Кӧть дзик пыр кӧлысь ворс!
Но-ко, бергӧдчыв! (Вежгӧмӧн) Кодзув!
ЛАРИСА. Тэ тадз шуан, мед менӧ бурӧдны.
Ачыд со нӧ кутшӧм. Дерт, сійӧ тэнӧ бӧръяс.
МАЙЯ. Мыйла менӧ?
ЛАРИСА. Мыйла тэ миян пиысь медся мича.
МАЙЯ. Ме абу медся мича. Прӧста ме тіян дорысь
кужаджык пудритчыны да мавтчыны. Ме ӧд актриса. Велалі гримнад ноксьыны.
Верма лоны, кутшӧмӧн кӧсъян: йӧйоват блондинкӧн,
рокӧвӧй брюнеткаӧн… Верма лоны кага вежӧраӧн,
олӧмсӧ тӧдысьӧн, биӧн сотысьӧн, йиӧн
кынтысьӧн. Сӧмын косіникӧн ӧні меным сьӧкыдджык
лоны.
ЛАРИСА. Чайтан, тайӧ жемчугыс меным мунӧ?
МАЙЯ. Тэнад ӧд збыльнӧйыс эм.
Кӧні?
ЛАРИСА. (Яндысьӧмӧн.) Вузалі.
МАЙЯ. Сідзкӧ, пысав зарни брошкатӧ.
ЛАРИСА. Вузалі жӧ. Наташалы сьӧм
колӧ вӧлі.
МАЙЯ. Бур, ме тэныд сета ассьым кольеӧс. Ме
ӧд кута тэысь бокын пукавны, сідз шусяна, запасын.
Нывбабаяс вежсьӧны
баситчанторнаныс да видзӧдӧны рӧмпӧштанӧ.
ЛАРИСА. А эсійӧ мужичӧйыс кузь али ляпкыд?
МАЙЯ. Тэныд бытьӧн колӧ тӧдны?
ЛАРИСА. Дерт. Шуам, латшкӧсіник кӧ, оз
позь джуджыд каблука туплиасьны.
МАЙЯ. Сӧтанаыд, меным тайӧ юрӧ эз
волы. Кӧмалі медся мичасӧ. Найӧ эськӧ ёна
дойдӧны, но кокыд видзӧдчӧ.
ЛАРИСА. Инна шуис, наросьнӧ пӧ бӧрйи
сэтшӧм кафе, кӧні биыс абу ёна югыд.
МАЙЯ. Ставсӧ со мӧвпыштӧма ӧд.
ЛАРИСА. Мыйкӧ Иннаыд кытчӧкӧ вошис.
МАЙЯ. А сійӧ миянлы, збыльвылас кӧ, оз и
ков. Кытчӧ мунны, тӧдам, кор кежлӧ — тшӧтш.
ЛАРИСА. Но миянлы ӧд колӧ висьтавны на,
кыдзи-мый сёрнитчӧма. Найӧ ӧд гижасисны, митӧ нинӧм
ог тӧдӧй. И мый ме йылысь висьтавліс.
МАЙЯ. Сэн небось гӧгӧрвоам.
ЛАРИСА. Огӧ, Инна менӧ ачыс велӧдас.
Ме весиг ог тӧд, мый йылысь сыкӧд сёрнитнысӧ. Пола ме
тайӧ паныдасьӧмсьыс.
МАЙЯ. Мый тан повнысӧ?
ЛАРИСА. Тӧдан мый? Мун метӧг.
МАЙЯ. Ог, медводдза войыс — тэнад. Ме дерт, пеж, но
абу на сы выйӧдз.
ЛАРИСА. Да кӧн нӧ эськӧ Инна?
Пырӧ Инна.
ИННА. Ме тан.
ЛАРИСА. Локтін жӧ! Ме инӧ нин ог
ӧшйы.
ИННА. Кутшӧм рочаканьяс кыкнанныд! Но-ко
вайӧ петкӧдчылӧй прамӧя!
Лариса да Майя восьлалӧны да
бергӧдчылӧмӧн петкӧдлӧны баскӧлунсӧ.
Лӧсьыд. Лӧсьыдсьыс-лӧсьыд.
Садьсӧ воштас. Лариса, а кӧн тэнад пӧчыдлӧн нималана
брошкаыс?
МАЙЯ. Сэн жӧ, кӧні жемчугыс.
ИННА. Гӧгӧрвоана. Ті дасьӧсь?
ЛАРИСА. Пӧшти.
ИННА. Сідзкӧ, кывзӧй. Сійӧ кутас
тіянӧс виччысьны пызан саяс стӧч квайт часын.
ЛАРИСА. А кыдз ми сійӧс тӧдмалам?
ИННА. Пемыдлӧз костюма, сэтшӧм жӧ
галстука да дзор юрсиа.
МАЙЯ. Дзор — тайӧ лёк.
ИННА. Гӧгӧрвои, Майя. Тэныд аддза куш
юраӧс. Да абу дзор. Да, нӧшта: киас сылӧн лоас гӧрд
кышӧда небӧг, мед ылісянь казяланныд.
ЛАРИСА. Небӧгыс, кӧнкӧ, компьютеръяс
йылысь.
ИННА. Абу. Кывбура небӧг. Сійӧ ӧд
абу компьютерӧн ноксьысь, а физик.
ЛАРИСА. Нӧшта на лӧсьыдджык.
МАЙЯ. (Веськӧдӧ
пельпомъяссӧ) А физикыс физика кындзиыс мыйкӧ нӧшта
кужӧ жӧ?
ИННА. Эн сӧр нинӧм абусӧ. Эн
вунӧдӧй, мый сійӧ тіянлысь нимтӧ оз тӧд. Тонкая
Рябина да сылӧн нывъёртыс. Ставыс. Сэні гӧгӧрвоанныд,
кыдзи-мый.
МАЙЯ. А асьсӧ кыдзи шуӧны?
ИННА. Кор тӧдмаліс, мый сыкӧд
гижасьӧ Тонкая Рябина, шусис Высокий Дуб. Кӧнкӧ, мед рябинаыс
сы дорӧ вуджис да тонкими ветвяминас мед ляскысис.
МАЙЯ. Лӧсьыд. Но, дуб кӧ и, дуб.
ЛАРИСА. А музыкаыс кафеас эм?
ИННА. И музыка, и йӧктӧны.
ЛАРИСА. О, Енмӧй. А другысь сійӧ
менӧ йӧктыны корас? А ме во комын нин эг йӧктыв.
МАЙЯ. Эн шогсьы, чайта да, сійӧ ачыс оз жӧ
быд лун дискотека вылын чеччав.
ЛАРИСА. Вайӧ кӧть мыйкӧ
йӧктыштам.
МАЙЯ. Код нӧ ӧні тадзи йӧктӧ? Кутшӧм
лӧсьыд вӧлӧма… Нӧшта кӧсъя. Лариса, вай меным
валидолсӧ да нӧшта босьтчылам.
ИННА. Рыт кежлад вынтӧ видзышт, сэні, небось,
йӧктан. Мунны нин колӧ.
ЛАРИСА. Кад нин? Ме пола. Висьтав, мый йылысь
сыкӧд сёрнитнысӧ?
ИННА. Мый йылысь кӧсъян.
МАЙЯ. Да эн сэн тірав. Ме кута сёрнитнысӧ. Ме,
небось, тӧда, мый йылысь.
ИННА. Майя, сӧмын Ларисасӧ эн
сайӧд. Тэ быдлаын пыр зэв уна, и вомыд тэнад оз пӧдласьлы. Эн
вунӧд: тэ талун сӧмын нывъёрт, мӧд скрипка. Но оз кӧ
скодит Ларисалы, а тэныд скодитас, сідзкӧ, вежсьӧй рольяснад.
МАЙЯ. Эн майшась. Лариса лоас медводдза
скрипкаӧн, а ме кӧть контрабасӧн верма лоны.
ЛАРИСА. (пыр ёнджыка повзьӧ). Ог
ме ло скрипкаӧн, ни медводдзаӧн, ни мӧдӧн. Ме
Иннатӧг шӧйӧвоша. (Инналы) Тэ сыкӧд тӧлысь
чӧж гижасин, код тӧдас мый йылысь, а меным ӧні ковмас сэсся
пукавны да пельӧн лапйӧдлыны. Юалас кӧ: «Браузеръяссӧ
ӧні донысь-ӧ ньӧбӧны?» А ме мый вочавидза? Тэ ӧд
весиг эн висьтав, кыдзи-мый.
ИННА. Збыль. Но ӧні ог нин удитӧй.
ЛАРИСА. Сідзкӧ, лок миянкӧд.
ИННА. Ме? Тэ йӧймин. Куимӧн мунны?
ЛАРИСА. А мый нӧ?
ИННА. Лариса, сылӧн сьӧмыс оз тырмы, мед
нёль мортысь мынтысьны.
ЛАРИСА. Ме мынтыся.
МАЙЯ. Сьӧлӧмыс сувтас, куимнаннымӧс
кӧ аддзас.
ЛАРИСА. Шуи, ог мун Иннатӧг, и эн весиг
тшӧктӧй.
ИННА. Но ме весиг эг пасьтась. Ті со
кутшӧмӧсь, а ме шырпи кодь.
ЛАРИСА. Тэ и сідз мича.
ИННА. Тэ полӧмыдла он кӧсйы мунны, со и
корсян помка.
МАЙЯ. Збыль абу лӧсьыд. Инна тэ ради зілис,
мортӧс аддзис, а тэ пыксян.
ЛАРИСА. Шуалӧй, мый кӧсъянныд, а
Иннатӧг ог мун. (Инналы) Но мый нӧ тэныд? Пукыштан
миянкӧд неуна, кытчӧдз прамӧя ог тӧдмасьӧй.
МАЙЯ. (Инналы) Но мый такӧд
вӧчан? Мун ме пыдди.
ИННА. Кыдзи тэ пыдди? Лариса, дугды
йӧйтавнытӧ. Майя, сет сылы валерьянкасӧ, дзикӧдз со
тірзьӧм босьтӧма.
Майя войтӧдӧ
стаканӧ лекарствосӧ да мыччӧ Ларисалы.
ЛАРИСА. Майя, тэ лӧсьӧдчин-дасьтысин и он
мун? Сідзкӧ, ме ог жӧ мун.
Лариса пуксьӧ и сы серти гӧгорвоана,
мый сійӧ кынмӧма полӧмысла и оз кӧсйы вӧрзьыны
места высьыс.
ИННА. Сибалісны таяс, мунам куимӧн. Пукышта
тіянкӧд час джын, а сэсся гортӧ муна.
ЛАРИСА. (Пӧся) Аттьӧ.
ИННА. Тӧді кӧ, эськӧ тіянкӧд
эг ноксьы.
МАЙЯ. Лариса, ме тэкӧд локта да тэ ордын узя,
но? Тэ кӧ сійӧс, дерт, ас дорад он кор.
ИННА. Мунамӧй нин, дзикӧдз сёрмам.
Нывбабаяс чукӧртчӧны да
лӧсьӧдчӧны петны. Другысь Лариса сувтӧ.
МАЙЯ. Сулалӧй! Рӧмпӧштанӧ
петӧм водзын видзӧдлам.
Ставныс сувтӧны
рӧмпӧштан водзӧ.
ИННА. Но, мед артмас!
Мунӧны.
4 петкӧдчӧм.
Лариса ордын сійӧ жӧ
рытнас. Пырӧны Лариса да Майя. Найӧ локтісны кафеысь
скӧрӧсь.
МАЙЯ. Но, слабог, кыссим. (Шыбитӧ
сумкасӧ да чотӧ диван дорӧ) Колӧ тайӧ
туплисӧ ӧдйӧджык шыбитны. (Пуксьӧ диван
вылӧ, ӧдва пӧрччӧ туплисӧ, шыбитӧ, кокньыда
ышловзьӧ, веськӧдӧ кок чуньяссӧ). Кутшӧм
лӧсьыд!
ЛАРИСА. Доймӧ?
МАЙЯ. А кыдз чайтан? Сыысь ӧбиднӧ, мый
сійӧ весиг ӧтчыдысь менам кок вылӧ эз видзӧдлы. Позис и
колошӧн мунны.
ЛАРИСА. Менам платтьӧ вылӧ синсӧ эз
жӧ чӧвтлы. Нинӧм тай эз шу-а. А ме вӧньӧс сы
выйӧдз зэлӧді, мый сӧмын ӧтарӧ лолыштны верми.
(разьӧ вӧньсӧ)
МАЙЯ. Ме эг татшӧмӧс виччысь. Тайӧ
нӧ мужичӧй али мый?
ЛАРИСА. Но мыйла? Мичаник, лӧсьыдіник,
вежавидзысь… Мича сёянӧн гӧститӧдіс и… (Ышлолалӧ) Жаль.
МАЙЯ. Шогӧ усин?
ЛАРИСА. Веськада кӧ шуны, да.
МАЙЯ. Сэтшӧма сьӧлӧм вылад воис?
ЛАРИСА. Да абу сыын делӧыс. Кор ӧд
надейтчан, лӧсьӧдчан, а сэсся дьӧбӧ колян… (Шога).
«Знать, судьба такая – век одной качаться».
МАЙЯ. Ачыд мыжа жӧ. Локтӧмсяньыд кор
юаліс: «Коді нӧ тіян пиысь Рябинаыс?», колӧ вӧлі тэныд дзик
пыр и шуны: «Ме!» А тэ сэн мыйкӧ вомгорулад: «Коді тіянлы миян пиысь
медся воӧ сьӧлӧм выланыд, сійӧ и лоӧ Рябинаыс».
ЛАРИСА. А сійӧ вежавидзӧмӧн
вочавидзис: «Ті ставныд воанныд».
МАЙЯ. И тані Инна ассьыс: «Ті зэв
вежавидзысьӧсь. Но куимнанныс тіянлы оз вичмыны».
ЛАРИСА. А сійӧ нӧшта на сюсьджыка:
«Тайӧ Парислӧн суд моз лоис: ті коранныд менӧ куим ен ань
пӧвстысь медмичасӧ бӧрйыны».
МАЙЯ. Да, заводитчис лӧсьыда. А сэсся…
ЛАРИСА. Сідз и эм… Код нӧ тӧдіс, мый тадзи
лоас.
МАЙЯ. Татшӧм аддзысьлӧм бӧрад
колӧ личӧдчыштны. Мыйкӧ эмышт тэнад? Лэпты пызан вылад,
ӧні пӧттӧдз нин юыштам. Тані некод вомад оз видзӧд.
Лариса пуктӧ пызан вылӧ
бокалъяс да тыртӧ найӧс.
ЛАРИСА. Но мый, юам да ставсӧ вунӧдам?
МАЙЯ. Ог, тайӧс ме вунӧдны ог кӧсйы.
А Иннаыс нӧ!
ЛАРИСА. Эн нин шу.
МАЙЯ. Вот и эскы нывъёртъясыдлы.
ЛАРИСА. Татшӧмторсӧ ӧд он жӧ
чайт? Ог и тӧд, кыдзи сыкӧд ачымӧс кутны.
МАЙЯ. А тэ сійӧс ас дорад эн лэдз дай. Ме тай
синмӧй видзӧдны сы вылӧ ог вермы.
Пырӧ Инна. Сійӧ жӧ платтьӧа,
но быттьӧ вежсьӧма. Воськолыс лоӧма кокньыдджык,
гӧлӧсыс небыдджык, вом дорас нюм. Киас дзоридзьяс.
ИННА. (Кыпыда) Чолӧм!
Лариса да Майя оз вочавидзны.
Ме неуна сёрмышті... Ті дзоридзтӧ
вунӧдінныд. Кытчӧ пукта? А мый ті ланьтӧмныд?
МАЙЯ. (Быттьӧ оз казяв Иннаӧс,
Ларисалы). Вай юыштам. Прамӧй нывбабаяс вӧсна. Бур нывъёртъяс
вӧсна, кодъяс дасьӧсь пыр отсавны, тӧлка пӧдругаяс
вӧсна, кодъяс оз котравны мужичӧйяс бӧрся, а пукалӧны
компьютер либӧ сюсь небӧг сайын.
ЛАРИСА. А тэ тӧдан сэтшӧм
нывбабаяссӧ? Ме бара-й ог.
МАЙЯ. Сідзкӧ, юам тэа-меа вӧсна. Ми, дерт,
компьютерад огӧ пукалӧй, но и некодӧс огӧ
ылӧдлӧй да вузалӧй. Миян вӧсна, пӧдруга!
Лариса да Майя точкысьӧны да
юӧны.
ИННА. Нывъяс, ог гӧгӧрво, ті мый,
лӧгасинныд?
МАЙЯ. Лариса, татчӧ, буракӧ, кодкӧ
пырис.
ЛАРИСА. Ме быттьӧ кывлі жӧ.
МАЙЯ. Кодӧскӧ виччысин?
ЛАРИСА. Эг.
МАЙЯ. Колӧ вӧлі ӧдзӧстӧ
игнавны. Этайӧс тӧдан?
ЛАРИСА. Медводдзаысь аддза.
МАЙЯ. И, чайта, да, медбӧръяысь.
ИННА. Тырмас йӧйтавнытӧ. Тіянлы мый эз кажитчы?
ЛАРИСА. Тэ нӧшта на и юасян?
Тӧдмӧдін быттьӧ мекӧд, а сійӧ дзик пыр тэ
вылӧ гаг моз пысасис да рытывбыд синсӧ тэ вылысь эз вештыв.
ИННА. Но ме ӧд абу мыжа, мый тадзи артмис.
МАЙЯ. А коді мыжа?
ИННА. Ме мый, сыкӧд ворсӧдчи, синмӧс
сы водзын кылӧдлі? Тіян моз жӧ краситчи-баситчи? Да ме и
муннысӧ вӧлі ог кӧсйы, ті асьныд менӧ мырдӧн
кыскинныд.
ЛАРИСА. И, та вылӧ видзӧдтӧг, вомыд
эз и тупкысьлы.
ИННА. Эз. Но ме ӧд сӧмын тіянӧс пыр
ошки.
МАЙЯ. Но и ачыд сылӧн ошкӧм улӧ
сюрин: «Меным ті сьӧлӧм вылӧ воанныд сыысь, мый ас йывсьыныд
ньӧти он ошйысьӧй».
ЛАРИСА. Абу, абу тадзи. «Меным ті НӦШТА НА ЁНА
сьӧлӧм вылӧ воанныд сыысь, мый ас йывсьыныд ньӧти он
ошйысьӧй».
МАЙЯ. Дзик сідз. «Нӧшта на ёна».
ИННА. Ог гӧгӧрво, мыйысь ме мыжа. Сыысь,
мый сылы сьӧлӧм вылас вои?
МАЙЯ. И сыысь тшӧтш. Эз позь тэныд тадзи
вӧчны.
ИННА. (Шӧйӧвошӧмӧн) Да,
збыль эз позь.
ЛАРИСА. (Чӧв олыштӧм бӧрти) Веськыда
висьтав, сійӧ тэныд тшӧтш сьӧлӧм вылад воис?
ИННА. (Яндысьӧмӧн) Да.
МАЙЯ. А мырдӧн шуан, мый абу мыжа.
ИННА. Ме ачым эг казяв, кыдзи ставыс артмис.
Сійӧ сы мыйта тӧдӧ… Меным сыкӧд вӧлі
лӧсьыд, менӧ сёрниыс кыскис… буракӧ, ме и збыльысь мыжа.
Колӧ вӧлі дзик пыр чеччыны да мунны.
МАЙЯ. Пыр асьтӧ прамӧй туйӧ пуктін,
сьӧлӧмсяньыд шуалін, мый ми йӧйталам, а ачыд,
вӧлӧм, дась медводдза пиджакас ляксьыны.
ИННА. Некод дорӧ ме эг ляксьы. Ме весиг сылы
ассьым телепонӧс эг сет, менсьым нимӧс оз тӧд ни.
МАЙЯ. Мӧдӧс йӧйтӧдлы.
ЛАРИСА. Майя, тырмас!
МАЙЯ. Оз, оз тырмы! Вунӧдін, кыдзи сійӧ
менӧ паныдасьӧм водзвылад велӧдіс? (Нерӧ
Иннаӧс) «Эн вунӧд, Майя, тэ талун сӧмын мӧд
скрипка». Кыдзи этайӧ коймӧд скрипкаыс миянлы синмӧ вермас
видзӧдны?
ИННА. Лоанаыс лоис. Мый сэсся вӧчны?
МАЙЯ. Мый вӧчны? Эн на гӧгӧрво?
Мунны. Тані тэ он ков.
ЛАРИСА. Майя!
Майя чӧв олӧ.
ИННА. Мунны кӧ и мунны. Муна и некор сэсся ог
лок. (Мӧдӧдчӧ петны)
ЛАРИСА. Инна, виччысьлы, тэ кытчӧ?
Инна сувтӧ порог дорас, но
здук мысти ӧдйӧ петӧ.
Мый тэ вӧчин? Тэа-меа дзик бабаяс моз
асьнымӧс кутім: мужичӧйыд абу — ёртасям, эм кӧ —
лӧгасям.
МАЙЯ. Ме, буракӧ, бара на вывтіасьышті.
ЛАРИСА. Чайта да, сы понда лӧгалан, мый аслыд
нин сійӧс загварнитны кӧсйин. А, видзӧдлыны кӧ, мортыс
абу миян, а сылӧн. Сійӧ ӧд бӧрйис да гижасис… Дерт
сэсся, сылы скодитанаджык.
МАЙЯ. Ляб сьӧлӧма тэ.
ЛАРИСА. Кутшӧм эм… А Инна сюсь, веськыд
сьӧлӧма, шань, а татшӧмъясыслы буретш оз везит.
Гӧгӧрвоан, мый йылысь ме? Энлы, звӧнитла сылы. (Босьтӧ
мобильник). Инна? Лок бӧр… Кевмӧмӧн кора, эн
лӧгась. Лок, зэв ёна кора. Меным колӧ висьтавны тэныд ӧтитор.
Оз, оз телефон пыр… Майя? Майя муніс нин. Но бур, виччыся. (Пуктӧ
трубкасӧ) Час локтас.
МАЙЯ. Миянлы кӧлӧ вӧлі дзик пыр
сетны сылы тайӧ жӧниксӧ. Ми ӧд тэкӧд вӧлім
нин верӧс сайын, а сійӧ эз на. Мед тшӧтш тайӧ шудсӧ
апыштас.
Пырӧ Инна. Аддзӧ
Майяӧс да видзчысьӧмӧн сувтӧ.
ЛАРИСА. Пыр, пыр.
ИННА. (Порог дорас) Тэ меным
мыйкӧ кӧсйин висьтавны.
МАЙЯ. Инна, медводз ме тэныд висьтала: ме йӧй да
нӧшта на и стерва.
ИННА. Тайӧс и сідз ставныс тӧдӧны.
МАЙЯ. Да? А ме чайті, сӧмын ме ачым тӧда.
ИННА. Тэ кындзи нӧшта кыкнан пӧдругаыд да
куимнан верӧсыд.
МАЙЯ. Скӧрав-скӧрав, тадз мен и колӧ.
ИННА. Тӧдан, мый ме тэныд висьтала? Всё равно ме
тэнӧ радейта. (Мунӧ Майялы паныд)
МАЙЯ. (Нимкодя) Сідзкӧ, бурасим?
ИННА. Кытчӧ нӧ ми ӧта-мӧдысь
воштысям?
Инна да Майя кутлысьӧны.
ЛАРИСА. (Нимкодя) Но и мир. А ми тані
Майякӧд неуна…
ИННА. Ме аддза.
МАЙЯ. Тэ миянӧс прӧстит.
ИННА. Ме гӧгӧрвоа, мый ті ме вылӧ
скӧраланныд, но ме Ларисалысь нинӧм эг мырддьы. Да сылӧн и
ныв, внукъяс, а ме дзик ӧтнам.
ЛАРИСА. Тэ ӧд ачыд шулін, мый тэныд
ӧтнадлы лӧсьыд.
ИННА. Мыйсӧ он шулы да… Ті унатор ме йылысь
онӧ тӧдӧй… Кызь куим арӧсӧн ме радейтчи
гӧтыра вылӧ. Сійӧ мойдіс меным Моцарт йылысь,
итальянскӧй возрождение, поэзия, ӧти кывйӧн кӧ, быдтор
йывсьыс, сӧмын гӧтрасьӧм йылысь кыв ни джын. Но, дерт, и сы
йылысь тшӧтш: шуаліс, гӧтырӧс пӧ ог радейт, сыкӧд
пӧшти ог нин ов, регыд торйӧдча, во джын терпитышт, во,
кагаӧй быдмыштас да сэк… Сӧрис, кыдз кужис. А ме эски да виччыси.
Сэк коста, гӧтырыскӧд узьлытӧм мортыдлӧн кыськӧ
мӧд кага нин чужӧма… Но, кыдз шуласны, быдӧнлӧн
татшӧмыс овлӧ. И тӧданныд, мый дыра ме виччыси эсійӧс?
МАЙЯ. Во кык? Куим?
ИННА. Дас нёль во. Сэксянь ме мужичӧйястӧ
ыліті кытшлалі.
МАЙЯ. И татшӧмторсӧ весиг миянысь дзебин?
ЛАРИСА. Тэ, Инна, шогсян, мый тэнад челядьыд абу. А
вӧлі кӧ, чайтан, бурджык накӧд? Со менам ныв, ыджыд
мамӧн шуысьяс, а ме абу али мый ӧтка? Пыраласны ӧтчыд вонас
чужан лун дырйи, а сэсся мӧд воӧдз он аддзыв.
МАЙЯ. Кутісны сэсся асланыс шогӧн ошйысьны! Ме
эськӧ и бӧрдышті тіянӧс кывзігӧн, да синлыскӧй
мавтӧма. Со, ме вылӧ видзӧдӧй: некор ог няргы.
ИННА. Тэныд лӧсьыд тадзтӧ сёрнитны. Тэ
театрын уджалан, олӧмыд тэнад майбыр. А менам нинӧм и некод.
МАЙЯ. Сійӧ ӧд и эм, мый ме важӧн нин
театрад ог уджав. Кык кывйӧн кӧ, ыдждӧдлӧмӧн
менӧ пенсия вылӧ колльӧдісны, а ӧти кывйӧн
кӧ, вӧтлісны. (тайӧ висьталӧм бӧрас,
льӧбсӧ курччӧмӧн) Тодмышкалісны менӧ
театрысь.
ИННА. (шензьӧмӧн.) Кор?
МАЙЯ. Да регыд во нин лоас.
ЛАРИСА. А мыйла тэ миянлы эн висьтав?
МАЙЯ. А мый морысла?
ЛАРИСА. А мыйла ылӧдчин миянлы?
МАЙЯ. Ёнджыкасӧ эг тіянӧс, а ачымӧс
ылӧдлі. Тадзсӧ быттьӧ кокньыдджык. Вӧлі нок, планъяс,
эскӧмъяс… А ӧні мый?
ЛАРИСА. Мися жӧ, тэ помся аслад бур рольяс
йылысь висьтавлін, а ни ӧти спектакль вылӧ эн корлы. То тэ леди
Макбет, то французскӧй королева…
МАЙЯ. Да кутшӧм нин королева… бур, мый абу Ёма,
челядьӧс утренникъяс вылын повзьӧдлыны.
ЛАРИСА. И мый вылӧ тэ ӧні олан? Пенсия
вылад али мый?
МАЙЯ. Аддзи аслым выль удж.
ЛАРИСА. Кутшӧмӧс?
МАЙЯ. Мастер ногтевого сервиса.
ЛАРИСА. Мый-мый?
МАЙЯ. Маникюрщица.
ЛАРИСА. Сцена вывсянь маникюр вӧчысьӧ?
МАЙЯ. А мый? Ёна коланаджык, да и сьӧмаджык. Бурджык,
Инна, висьтав, мый тэ сыкӧд водзӧсӧ мӧвпалан
вӧчны?
ИННА. Нинӧм. Ме кор тіян дорысь петі,
мӧвпышті — а мыйла меным ассьым олӧмӧс вежны? Бурӧн
тайӧ всё равно оз помась. И шуи аслым, мый ог кут сэсся сыкӧд
паныдасьлыны.
ЛАРИСА. Гижас ӧд.
ИННА. А ме ог вочавидз.
МАЙЯ. Звӧнитас.
ИННА. Сійӧ менсьым номерӧс оз тӧд.
МАЙЯ. Ме чайта да, мӧд ног колӧ.
ИННА. Став олӧмӧс менсьым колӧ
вӧлі мӧд ног овны.
Кост.
ЛАРИСА. А поводдяыс лӧсьыд да? Сирень со
дзоридзалӧ…
ИННА. Ог радейт тулыссӧ.
МАЙЯ. Ме тшӧтш. Миянлы ар нин воис. Дерт, абу
зарни. Но миян арын бурыс эм жӧ. Дженьыд, но шензьӧдана кад.
ИННА. Ог тӧд, мый сэн шензьӧданаыс, но мый
дженьыд — тайӧ да.
МАЙЯ. Но и мед. Коркӧ ми ассьыным босьтам
на!
ИННА. Пӧлинӧ, Майя, ӧнтай эг удит
тэн висьтавны, ме ӧд зэв бур жӧникӧс тэн аддзи. Буретш тэнад
карактерлы. Коркӧ тайӧ лунъясас сійӧ тэнӧ кафеӧ
корас.
МАЙЯ. Аттьӧ. Та пӧрйӧ ӧтнам
сэтчӧ ветла. Мӧд туплиася да.
Звӧнитӧ телепон.
ЛАРИСА. Алё?
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Бур рыт. Кора прӧшша, мый
сэтшӧм сёрӧн звӧнита, но ог вермы асылӧдзыс виччысьны.
Гажӧй быри нин.
ЛАРИСА. (Шензьӧмӧн) Ті
кытчӧ звӧнитанныд?
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Дона Рябина, ті менӧ эн
тӧдӧй? Тіян кутшӧмкӧ телепонныд аслыссикас,
гӧлӧсъяссӧ вежлалӧ.
ЛАРИСА. (Трубкасӧ тупкӧмӧн) Сійӧ
чайтӧ, мый тайӧ Инналӧн телепоныс. Ассьыс ӧд оз
тӧд. Инна, сёрнитан?
Инна юрнас довкйӧдлӧ,
мый оз.
МАЙЯ. Да мый тэ сійӧс юасян. (Босьтӧ
Ларисалысь телепонсӧ да мырдӧн сюйӧ Инналы киас).
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Алё!
ИННА. (Тихо.) Да, ме кывза
тіянӧс.
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Вот ӧні ме тӧдмалі тіянлысь
гӧлӧстӧ.
ИННА. Мыйла ті звӧнитанныд?
МУЖСКОЙ ГОЛОС. Ме сӧмын кӧсйи висьтавны,
мый тіянӧс зэв дыр корси. Эг тайӧ ӧтуввезсӧ ли
объявленньӧтӧ корсь, а тіянӧс. Олӧм чӧж корси.
Ті менӧ кыланныд?
Лариса босьтӧ Инна киысь
трубкасӧ, чинтӧ да бӧр сетӧ.
ИННА. (Гусьӧник) Да, ме
тіянӧс кыла.
Лариса да Майя кок чунь йылас
петӧны кухняӧ. Инна водзӧ сёрнитӧ. Гӧлӧсыс
небзьӧ, чужӧмыс югзьӧ.
Аттьӧ… Ті сідз чайтанныд, а збыльвылас
ньӧти менӧ он тӧдӧй… Паныдасьны? Дзик ӧні? Но ми
ӧд сӧмын на торйӧдчим… Ті шудаӧсь? Збыль? Ме
тшӧтш…
Сёрни водзӧ мунӧ, но ми огӧ
кутӧй кывзысьны да та вылын торйӧдчам мича ичмоньяскӧд налы
дзоньвидзалун да шуд сиӧмӧн.
Пом
Комиӧдіс Ольга Баженова, 2024.05.24